Textielen in de outdoorsector zijn zeer technologisch. De nieuwste ontwikkelingen op de markt worden door outdoorbedrijven aangepast om kleding nog lichter, duurzamer, meer ademend, meer waterdicht, enz. te maken. Deze blogpost geeft je een duidelijk overzicht van jassen in de outdoorsector. We verduidelijken niet alleen technische termen. Je krijgt een uitgebreid overzicht van het doel waarvoor je elke jas kunt gebruiken.

• 
  
  
  Wat zijn 2-laags, 2,5-laags en 3-laags jacks in de outdoorsector? A.) Het 2-laags jack in de outdoorsector B.) Het 2,5-laags jack in de outdoorsector C.) Het 3-laags jack in de outdoorsector
  
• Wat is een membraan?
• 
  
  Waarvan is het membraan in de buitenruimte gemaakt? A.) Polytetrafluorethyleen (PTFE) B.)Polyurethaan (PUR / PU)
• Wat is een hardshell jas?
• Wat maakt een goede hardshell jas?
• Wat is Gore-Tex?
• Welke alternatieven zijn er voor Gore-Tex?
• Excursus: Wat is een softshell jas?
• Excursus: Wat is een regenjas?
• Wat is het verschil tussen een hardshell jas en een softshell jas?
• Voor welk seizoen is de hardshell jas het meest geschikt?
• Wat is de ui laag / ui schil / ui principe?
• Hoe werkt het principe van de uienlaag CORRECT?
• Wist je dat?

1. Wat zijn 2-laags, 2,5-laags en 3-laags jacks in de outdoorsector?

A. Het 2-laags jack voor buiten:

Bij 2-laags jacks zijn het membraan en de buitenstof samengevoegd en is de voering aan het jack bevestigd. Dit kan tegen het membraan schuren en daarom zijn 2-laags jacks niet zo stabiel als 3-laags jacks.

B. Het 2,5-laags jack voor buiten:

Jassen met 2,5 lagen hebben het voordeel dat het membraan beschermd wordt door een extra laag. In plaats van een volledige laag te lamineren, wordt er echter slechts een dunne beschermlaag gebruikt. 

C. Het 3-laags jack voor buiten:

Bij 3-laags jacks zijn de buitenstof, het membraan en de voering in één laag gelamineerd. Het membraan is daardoor volledig beschermd tegen wrijving van boven en onder. Het jack is licht van gewicht maar toch zeer robuust.

2 Wat is een membraan?

Een membraan is een soort huid of film die aan bepaalde criteria voldoet. Het is de kern van robuuste, winddichte, waterdichte en ademende bescherming tegen het weer. De mazen van een membraan zijn zo fijn dat er geen druppel water doorheen kan. Damp kan echter wel ontsnappen. Voor de robuustere versie van een hardshell jas wordt een speciaal membraan rechtstreeks op de buitenstof gelamineerd. Dit membraan is ademend, waterdicht en aanzienlijk duurzamer dan coatings. Coatings slijten sneller en het jack wordt na verloop van tijd minder of niet meer waterdicht.

3. Waarvan is het membraan in de buitenruimte gemaakt?

A. Polytetrafluorethyleen (PTFE) / (ePTFE):

PTFE is een niet-ontvlambare thermoplast met een zeer goed antikleefgedrag. Het wordt sinds 1950 industrieel geproduceerd.


De kunststof is zeer kostenintensief, zowel bij de productie als bij de verwerking.Deproductie PTFE bestaat uit fluor en koolstof. Het wordt geproduceerd door radicale polymerisatie van tetrafluorethyleen onder hoge druk. De kunststof behoort tot de polyfluorkoolwaterstoffen, d.w.z. dat de waterstofatomen geheel of gedeeltelijk zijn vervangen door fluoratomen.

In 1969 ontdekte Bob Gore (Gore-TEX) geëxpandeerd PTFE > ePTFE.Belangrijk: ePTFE bestaat uit fluorverbindingen. PFC's kunnen vrijkomen tijdens de productie en daarom is ePTFE erg controversieel. 

B. Polyurethaan (PUR / PU):

Biogebaseerde polyurethanen (PUR) zijn synthetische harsen of kunststoffen op basis van hernieuwbare grondstoffen.Productie Polyurethaan wordt gemaakt door polyadditie. Om polyurethaan te maken heb je in principe twee groepen stoffen nodig die met elkaar combineren. De twee groepen stoffen worden dialcoholen en diisocyanaten genoemd. Dit betekent dat de reactie plaatsvindt tussen een isocyanaatgroep (NCO) en een alcoholgroep (OH).

De waterkolom van een PU-membraan is meestal meer dan 20.000 mm. In tegenstelling tot PTFE-membranen kunnen PU-membranen niet verstoppen.

4 Wat is een hardshell jas?

Hardshell is een volledig waterdicht, winddicht en ademend kledingstuk gemaakt van bijzonder robuuste en slijtvaste (buiten)materialen. Er dringt geen water door het jack, maar het ingebouwde membraan laat waterdamp ontsnappen. 3-laags hardshell jassen zijn robuuster en duurder dan 2- of 2,5-laags jassen. 

5 Wat maakt een goede hardshell jas?

Een goede hardshell jas moet de volgende eigenschappen hebben:

• Helmcompatibele, verstelbare capuchon
• In combinatie met klimgordel: langere snit 
• Waterdichte ritsen en tweewegrits aan de voorkant
• Lichtgewicht en wendbaar
• Waterkolom van minstens 20.000mm
• PFC-vrije impregnatie (milieuvriendelijk)
• Onderarmventilatie: ventilatiesplitten onder de oksels
• Buiten- en binnenzakken
• Versteviging op de ellebogen en in de schouderpartij
• Verpakkingsgrootte: niet groter dan een klein pakje
• Geen ePTFE omwille van het milieu (zie punt 3)
• (eventueel sneeuwvanger als deze bedoeld is voor wintersport)

Waterdichte ritsen houden je portemonnee en mobiele telefoon droog.

Gore-Tex is een van de bekendste membranen op de markt. Onder de toplaag zit een flinterdunne, gevoelige plastic laag, niet dikker dan een laag huishoudfolie. Het wordt tussen de buitenstof en de binnenvoering gelamineerd met behulp van druk, temperatuur en lijm.

De uitvinding komt van Bob Gore, zoon van Bill Gore. In 1959 vond Bill Gore een manier om staven van polytetrafluorethyleen (PTFE) na verhitting schoksgewijs uit te rekken, waardoor het PTFE-oppervlak met 1000 procent toenam. Op basis hiervan ontwikkelde zijn zoon Bob het Gore-Tex membraan. Het huidige ePTFE - geëxpandeerd polytetrafluorethyleen.

Tegen 2023 wil Gore volledig overschakelen op PFC-vrije membranen. (Fluorverbindingen - zie punt 3.A.)

7. Welke alternatieven zijn er voor Gore-Tex?

Er zijn veel alternatieven op de markt. Grote fabrikanten ontwikkelen vaak hun eigen membranen.




Hier is een overzicht van het membraan en de fabrikant:DermizaxHet Dermizax membraan komt van de Japanse fabrikant Toray. Verschillende outdoormerken gebruiken Dermizax, de bekendste zijn Bergans en Ortovox. In tegenstelling tot de concurrentie gebruikt Toray geen ePTFE (polytetrafluorethyleen), maar recyclebaar PU (polyurethaan) als basismateriaal.


Het membraan is verkrijgbaar in vijf productvarianten - Dermizax, Dermizax EV, Dermizax NX, Dermizax DT en Dermizax 3D.DryVent Wat vroeger HyVent heette, heet nu DryVent en is ontwikkeld door The North Face.


Alle producten van The North Face die volledig afgedicht, waterdicht en ademend zijn, dragen het DryVent™-label.FutureLight Future Light is ook van The North Face. Het bedrijf gebruikt een technologie die Nano Spinning heet.


Sympatex Sympatex is een eigen fabrikant die bijzonder duurzaam is. Het is OEKO-TEX® en bluesign® gecertificeerd. De outdoorfabrikanten Vaude en Salomon gebruiken het Sympatex membraan in hun textiel. Sympatex is een PFC-vrij membraan.


H2No H2No is ontwikkeld door Patagonia. De H₂No stoffen van Patagonia gebruiken gerecyclede grondstoffen en ondergaan naast laboratoriumtests ook strenge veldtests.


Het membraan is bijzonder slijtvast.Neoshell Neoshell is gemaakt door Polartec®.


Neoshell biedt een hoog ademend vermogen dankzij de geoptimaliseerde poriegrootte in de stof dankzij de submicron membraanstructuur in de kernstof. eVent eVent Fabrics is een eigen fabrikant die door verschillende outdoor- en textielbedrijven wordt gebruikt.


Nikwax Analogy Nikwax Analogy wordt geproduceerd door het Engelse bedrijf Nikwax. In Duitstalige landen is het bedrijf vooral bekend om zijn waterdichtmakende producten voor schoenen, jassen en donsjacks. Het zusterbedrijf Páramo gebruikt Nikwax Analogy voor haar outdoorproducten zoals jassen en broeken. 

8. uitweiding: wat is een softshell jas?

Softshell bestaat meestal uit twee of drie lagen van verschillende materialen die aan elkaar zijn gelamineerd. De buitenste laag bestaat uit een mechanisch slijtvast materiaal waarop de binnenste laag direct is geweven, en een softshell jas kan worden gezien als een soort allrounder. Het is meestal voldoende als bescherming tegen het weer in goede tot licht wisselvallige omstandigheden. Vergeleken met een hardshell jas heeft een softshell jas een veel beter ademend vermogen. In de regen is de softshell jas echter helaas niet voldoende waterdicht en houdt alleen de hardshell jas je droog. 

Softshelljacks ademen beter dan hardshelljacks. Ze zijn daarom meer geschikt voor joggen of trailrunning. 

9. uitweiding: wat is een regenjas? 

De vraag moet hier niet zijn "Wat is een regenjack?" maar "Welk hardshell jack is geschikt als regenjack?". Want in principe is elke regenjas een hardshell jas. Het tegenovergestelde van een hardshell is een softshell jas. Maar op deze vergelijking komen we later terug.

Lichte en middelzware regenjacks bieden snelle bescherming tegen regen en weer in een stortbui. Deze jassen zijn vrij 'dun' en hebben meestal geen extra technische kenmerken. Deze modellen kunnen gemaakt zijn van twee-, tweeënhalf- en soms zelfs drielaags laminaten. Deze jassen kunnen een membraan bevatten, net als de 'robuuste' hardshell jas. We hebben het hier over het lichtgewicht meerlaags outdoorjack. 

Een regenjack moet altijd in je rugzak zitten als je gaat wandelen of trekt. Een lichtgewicht regenjack beschermt je niet alleen tegen de regen, maar ook tegen een vochtige ondergrond. Het is daarom net zo geschikt als bescherming van je zitvlak tijdens het rusten. 

10. Wat is het verschil tussen een hardshell jas en een softshell jas?

Motregen of sneeuwval zijn geen probleem voor moderne softshell-jacks. Maar voor langere tochten met een zware rugzak of het vooruitzicht van echt slecht weer is een goede regen- of shelljas nodig.

11 Voor welk seizoen is de hardshell jas het meest geschikt?

Een hardshell jas is een jas voor alle seizoenen. Het kan zowel in de zomer als in de winter worden gebruikt voor allerlei buitenactiviteiten.

12 Wat is de ui laag / ui schil / ui principe?

Het dragen van verschillende lagen textiel. Het heeft het voordeel dat lagen naar behoefte vervangen, weggelaten of toegevoegd kunnen worden. Het biedt meer flexibiliteit in de buitenlucht. Je combineert de positieve eigenschappen van verschillende kledingstukken.

13. hoe werkt het principe van de uienlaag CORRECT?

Bovenkleding en onderkleding moeten op elkaar afgestemd zijn. Het ondergoed moet zweet en vocht van het huidoppervlak door het textiel transporteren. Hiervoor zijn vezels nodig die vocht goed transporteren maar zelf slechts een kleine hoeveelheid vocht opnemen. Voorbeelden van synthetische vezels zijn Polyester (PES), polyamide (PA) of polypropyleen (PP). Daarnaast is een goed thermoregulerend gedrag wenselijk. Wol en wolmengsels zijn hier voordelig gebleken. Katoen of viscose met een hoge wateropslagcapaciteit zijn ongeschikt.

De binnenste bovenkleding, een wollen of fleece trui, isoleert het lichaam tegen de kou. Fleece is een gebreide stof gemaakt van polyestervezels. Het is lichter dan wol. Hoewel het niet winddicht is, behoudt het zijn vorm zelfs als het nat is, is het gemakkelijk te wassen en droogt het snel.

De bovenkleding beschermt tegen weer en wind. De stoffen zijn robuust, zacht en nauwsluitend. Tijdens het bewegen moet er een verhoogde waterdampdoorlaatbaarheid zijn. Daarom is het wenselijk dat de buitenste laag ademend is, zodat de cyclus van het ui-principe niet wordt onderbroken. Hard shell jassen hebben ook vaak ventilatiespleten waardoor vocht sneller van het lichaam kan ontsnappen. 

Het wordt hier warm. Tijdens het bewegen moet de waterdampdoorlaatbaarheid toenemen. Daarom is het wenselijk dat de buitenste laag ademend is. 

14. Wist je dat?

Dat de ruimtepakken van de Apollo 11 maanlandingsmissie in 1969 uit verschillende complexe lagen materiaal bestonden? Een inwendig koelsysteem, polyamideweefsel (Nylon®), een gasdichte drukmantel van met neopreen® gecoat polyamide, een scheidingslaag van polyamide, een isolatielaag van afwisselende lagen polyimide (Kapton®) en glasvezelweefsel, verschillende lagen polyesterfolie met ingesloten luchtlagen en tot slot een buitenste beschermende laag van met PTFE gecoat (membraan) glasvezelweefsel.

"Een kleine stap voor één persoon, maar een grote stap voor de mensheid."

Einde